Kalendarium

16-bitowy mikroprocesor zaprojektowany przez firmę Intel w technologii 3 μm. Jego zastosowanie (w szczególności jego późniejszej odmiany z 8-bitowym interfejsem – 8088) w pierwszych ogólnodostępnych komputerach osobistych (IBM PC), doprowadziło do jego wielkiej popularyzacji i dalszego rozwoju tej rodziny procesorów (architektura x86). W związku z historycznym znaczeniem procesora 8086 firmie Intel przydzielono identyfikator 0x8086 na liście identyfikatorów (PCI ID) dostawców urządzeń dla magistrali PCI.

Podstawowy tryb graficzny, w pierwszych kartach graficznych umożliwiających wyświetlanie koloru. Rozdzielczość 320×200 i do tego 4 podstawowe kolory.

IBM 5150 – protoplasta platformy komputerów osobistych znanych jako IBM PC. Wprowadzony na rynek 12 sierpnia 1981 roku.

W 1982 roku firma Hercules opracowała model karty graficznej do monitorów monochromatycznych (jednokolorowych). Standard dysponował większą rozdzielczością tekstu i bardzo dobrze nadawał się do gier. Obsługiwana rozdzielczość to 720×350 i był kompatybilny ze zwykłym adapterem tekstowym MDA. Stał się bardzo popularny w biurach. Korzystano z niego również w domach o mniejszej zasobności portfela.

16-bitowy procesor opracowany przez firmę Intel, oficjalnie pokazany po raz pierwszy 1 lutego 1982. Procesor składał się ze 134 tysięcy tranzystorów, pierwsze wersje pracowały z częstotliwością 6 lub 8 MHz, późniejsze maksymalnie 25 MHz. W procesorze 286 wprowadzono nowe instrukcje, nowy tryb adresowania pamięci (tryb chroniony) oraz przeprojektowano układ DMA.

IBM PC/XT (ang. Personal Computer / eXTended) – opracowany przez IBM komputer osobisty wykorzystujący 16-bitowy mikroprocesor Intela 8088. W późniejszej wersji IBM PC/XT286 był to Intel 80286. Model ten był następcą komputera IBM PC i został wprowadzony na rynek amerykański 8 marca 1983 roku.

Karty graficzne posiadające możliwość wyświetlania obrazu w rozdzielczości 640×350 i 16 kolorach. Kompatybilne ze standardem CGA.

IBM PC/AT (model IBM 5170) – komputer osobisty 3. generacji, klasy PC (ang. personal computer – komputer osobisty), stworzony przez firmę IBM. Oparty został na 16-bitowym mikroprocesorze Intel 80286, pracującym z zegarami 6 MHz, a później 8 MHz i korzystający z 16-bitowej szyny ISA.

32-bitowy procesor opracowany przez firmę Intel, zaprezentowany w 1985 roku. Później odpowiedniki tego procesora produkowały również firmy AMD oraz Cyrix. Był to pierwszy 32-bitowy procesor z rodziny x86.

Windows 1.0 to 16-bitowe graficzne środowisko operacyjne, które do sprzedaży trafiło 20 listopada 1985, choć jego nadejście ogłoszono w miesięczniku Byte już w listopadzie 1982. Było ono pierwszą próbą wprowadzenia na rynek środowiska operacyjnego opartego na wielozadaniowym graficznym interfejsie użytkownika dla platformy PC.

Wersja Windows 2.03, zawierająca nieco ikon przywodzących na myśl styl komputerów Macintosh. 17 marca 1988 firma Apple Computer wytoczyła proces firmom Microsoft i Hewlett-Packard, zarzucając im naruszenie posiadanych przez siebie praw autorskich do systemu operacyjnego komputerów Macintosh.

Standard kart graficznych i monitorów umożliwiający wyświetlanie grafiki w rozdzielczości 640×480 w 256 kolorach. Był to przełom, który do dziś jest rozwijany w kwestii rozdzielczości oraz liczby wyświetlanych kolorów idącej w miliony. Obecnie analogowy standard VGA (D-sub) jest wypierany przez cyfrowe złącza HDMI.

27 maja 1988, na rynku pojawiły się środowiska Windows/286 2.1 i Windows/386 2.1. Wersje te mogły wykorzystać potencjał drzemiący w procesorach odpowiednio linii 80286 i 80386 firmy Intel.

Najbardziej znana Spółka sektora informatycznego w Polsce. Jako pierwsza z tego sektora zadebiutowała na Giełdzie Papierów Wartościowych. Wywodzą się z niej m.in. serwis Onet.pl. Jej prezesem i założycielem był Roman Kluska, z czasem przyjaciel Billa Gatesa, założyciela Microsoftu.
Spółka upadła w pierwszej dekadzie XI w. z powodu krzywdzącej decyzji Urzędników Skarbowych nakazującej zapłatę zaległego podatku VAT za import własnych komputerów. Spółka przetrwała i z czasem przeistoczyła się w CD PROJEKT, który jest zorientowany na rynek gier komputerowych.
Komputery pod marką Optimus sprzedaje hurtownia AB a struktura organizacyjna to Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Obecnie dawna siedziba Spółki została przekształcona – o ironio – w Urząd Pracy, czyli pośredniak…

World Wide Web, w skrócie WWW lub Web – hipertekstowy, multimedialny, internetowy system informacyjny oparty na publicznie dostępnych, otwartych standardach IETF i W3C.

Intel 80486 – zaprezentowany na targach Comdex w kwietniu 1989 mikroprocesor CISC produkowany przez firmę Intel należący do rodziny procesorów x86, jego poprzednikiem był 80386. “486” był ostatnim procesorem Intela którego nazwa była wyłącznie numeryczna.

Druga po Optimusie Spółka sektora informatycznego w Polsce z siedzibą we Wrocławiu. Również zadebiutowała na Giełdzie Papierów Wartościowych.
Najbardziej znaną marką JTT jest seria komputerów ADAX, które trafiały głównie do szkół.
Spółka upadła w 2004 z powodu krzywdzącej decyzji Urzędników Skarbowych nakazującej zapłatę 10 mln złotych podatku VAT za import własnych komputerów, tak samo jak Optimus. Spółka była przedmiotem publikacji Ministerstwa Finansów pt. “Biała księga JTT Computer i Optimus SA”.
Komputery pod marką JTT/ADAX sprzedaje hurtownia Incom a struktura organizacyjna to Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Obecnie dawna siedziba Spółki nie istnieje, została wyburzona.

Windows 3.0 został wydany 22 maja 1990. Zawarto w nim znacznie odświeżony interfejs użytkownika oraz ulepszenia techniczne w celu lepszego wykorzystania mechanizmów zarządzania pamięcią udostępnianych przez procesory Intela: 80286 i 80386. Programy pisane dla MS-DOS można było teraz uruchamiać w oknie (co wcześniej było dostępne w bardziej ograniczonej formie w Windows/386 2.1). Dzięki temu system udostępniał wielozadaniowość dla starszych programów.

W stosunku do wersji 3.0 ostał poszerzony o podstawową obsługę multimediów (nagrywanie dźwięku, odtwarzacz muzyki z CD) oraz o standard czcionek TrueType, co sprawiło, że system ten stał się poważną platformą do tworzenia publikacji. Windows 3.1 był pierwszą wersją Windows przetłumaczoną na język polski.

Pentium miał się oryginalnie nazywać 80586 lub i586, jednak ponieważ Intel nie mógł zarejestrować samych cyfr jako znaku towarowego, wybrano nazwę “Pentium”. Niemniej w pierwszych programach powstałych w tym czasie i w ich dokumentacji używano często nazwy “i586”. Nazwa wzięła się z greckiej cyfry pięć – Pente, gdyż była to piąta generacja procesorów, i końcówki łacińskiej -ium.

(ang. New Technology) – rodzina systemów operacyjnych firmy Microsoft, przeznaczonych do zastosowań profesjonalnych.

Pierwsze wydanie w pełni 32-bitowego systemu operacyjnego Windows NT wydanego przez firmę Microsoft. System swoją nazwę zawdzięcza systemowi Windows 3.x, ponieważ posiadał taki sam interfejs użytkownika.

Windows NT 3.1 wpierw miał być nazwany OS/2 3.0 jako trzecia wersja systemu operacyjnego opracowywanego przez Microsoft i IBM. Kiedy jednak Windows 3.0 został wydany w maju 1990 r., Microsoft zdecydował się na zmianę interfejsu systemu Windows NT. To właśnie spowodowało konflikt między Microsoftem a IBM-em, a jego konsekwencją był rozpad i zakończenie współpracy. IBM od tego momentu kontynuował rozwój OS/2 w pojedynkę, podczas gdy Microsoft od nowa zaczął opracowywać Windows NT 3.1.

16-bitowy system operacyjny z serii Windows 3.x firmy Microsoft wydany w 1993 roku. Był jednym z najważniejszych systemów operacyjnych w historii Microsoftu.

Trzecie wydanie systemu operacyjnego Windows NT. System posiadał interfejs użytkownika wzorowany na swoim poprzedniku.

Była to pierwsza stabilna wersja NT, która pozwalała na komfortową pracę bez większych problemów z wydajnością.

Windows NT w wersji 3.51 został określony jako wydanie dla Power PC. Pierwotnie planowano wydać wersję 3.5 dla komputerów Power PC.

System operacyjny wyprodukowany przez Microsoft Corporation, którego oficjalna premiera miała miejsce 24 sierpnia 1995. Windows 95 jest połączeniem interfejsu użytkownika wywodzącego się z Windows 3.11 oraz systemu operacyjnego MS-DOS.

Pierwszy tani układ graficzny 2D/3D, ViRGE (Video and Rendering Graphics Engine), wprowadziła pod koniec 1995 roku firma S3. Oferował on możliwości akceleracji grafiki 2D (dwuwymiarowej) na poziomie Matroksa Millennium, a dodatkowo do funkcji 3D dodał niezwykle istotną: filtrowanie dwuliniowe (bilinear filtering). Prócz tego ViRGE tworzył grafikę trójwymiarową z 16-bitową paletą kolorów (65.536 barw) i potrafił dodawać efekty atmosferyczne (mgła, dym). Niestety zamiast przyspieszać grafiki 3D potrafił ją nawet spowalniać, więc szybko przylgnęło do niego miano “deceleratora”. Niemniej to właśnie ViRGE znalazł swoje zaszczytne miejsce w historii kart graficznych, gdyż jako pierwszy wprowadził trzeci wymiar pod strzechy.

Źródło: pclab.pl

Pomimo identycznego z Windows 95 interfejsu, NT 4.0 różni się od niego zasadniczo. O ile bowiem ten pierwszy, stworzony dla użytkowników domowych system łączy 32-bitowy interfejs programistyczny z 16-bitowym jądrem systemu MS-DOS, o tyle jego odpowiednik z „profesjonalnej” linii NT ma architekturę w pełni 32-bitową i jest całkowicie od DOS-u niezależny.

NT 4.0 obsługuje zdecydowaną większość oprogramowania napisanego z myślą o 95, jednak wiele gier trójwymiarowych nie działa pod nim z powodu ograniczonej obsługi DirectX – wprawdzie bowiem NT 4.0 jako pierwsza wersja Windows domyślnie obsługuje biblioteki DirectX (początkowo w wersji 2, a od wersji z dodatkiem Service Pack 3 w wersji 3), lecz nie obsługuje Direct3D w wersji nowszej niż 3.0. Obsługuje za to akcelerację OpenGL.

Miał postać karty rozszerzeń PCI. Znajdowały się na niej dwa układy graficzne: 3Dfx TexelFX i 3Dfx PixelFX, a także 4 MB pamięci EDO DRAM. Voodoo wspomagał jedynie grafikę trójwymiarową, zatem do pracy wymagał obecności w komputerze także “zwykłej” karty graficznej zgodnej z VGA.

Voodoo Graphics robił porażające wrażenie na każdym entuzjaście komputerów. Nie dość, że kilkukrotnie przyspieszał szybkość generowania grafiki, to jeszcze oferował rewelacyjną jak na ówczesne czasy jakość obrazu i podniósł rozdzielczość w grach z 320×200 do 640×480.

Źródło: pclab.pl

W naszym muzeum znajdziecie komputery z akceleratorami Voodoo, Voodoo2 oraz Voodoo3, która pojawiła się jako samodzielna karta graficzna.

Na początku 1997 firma NVIDIA, o której wówczas nadal było cicho, zaprezentowała układ RIVA 128 (Realtime Interactive Video and Animation), który zatrząsł rynkiem kart graficznych. Stanowił zintegrowany akcelerator grafiki 2D (zgodny z VGA) oraz trójwymiarowej. W testach Direct3D był nawet szybszy od Voodoo, jednak nie oferował aż tak dobrej jakości obrazu.

RIVA 128 była układem, który rozpoczął trwającą przez kilka lat wojnę między NVIDIĄ a 3Dfx. Wojnę, która miała tragiczny finał dla 3Dfx.

Źródło: pclab.pl

Bazuje na rdzeniu P6, który po raz pierwszy został użyty w Pentium Pro, ma dodatkowe instrukcje MMX i poprawioną obsługę programów 16-bitowych. W odróżnieniu od poprzednich wersji Pentium, Pentium II nie miał obudowy typu “socket” (gniazdo) ale “slot” (łącze krawędziowe). Takie rozwiązanie było wymagane z dwóch powodów: po pierwsze ułatwiało pozbycie się dużych ilości ciepła generowanych przez Pentium II, a po drugie umożliwiło odseparowanie cache L2 od procesora ale nadal pozwalało na bliskie położenie tych dwóch komponentów.

Pierwsza generacja procesorów firmy Intel przeznaczona na rynek niskobudżetowy. Nazwa pochodzi z łac. celer, czyli szybki. Cechą charakterystyczną tych procesorów (w porównaniu do procesorów Pentium) jest mniejsza ilość pamięci podręcznej. Przekłada się to na znaczne zmniejszenie ceny takich układów, ponieważ produkcja pamięci SRAM (stanowiącej pamięć podręczną) jest stosunkowo droga.

System w dużej mierze opiera się na Windows 95, ale zawiera poprawioną (lub dodaną) obsługę standardów takich jak USB, MMX i AGP. Windows 98 obsługuje system plików FAT32, wprowadzony już w wersji 95 OSR2. Dodano obsługę wielu monitorów, WebTV. Dodatkową nowością jest większe zintegrowanie przeglądarki internetowej Internet Explorer z interfejsem użytkownika, tzn. Active Desktop.

Microsoft po raz pierwszy dla Windows 98 udostępnił darmową usługę Windows Update, służącą do aktualizacji systemu.

Ukazała się najpopularniejsza wyszukiwarka internetowa – Google.

Pentium III jest pod wieloma względami bardzo podobny do swego poprzednika, czyli modelu Pentium II. Podwyższenie częstotliwości taktowania stanowi naturalny krok na drodze ewolucji w tej dziedzinie. W tym modelu pojawił się zestaw instrukcji SSE.
W wersji na gniazdo Slot 1 występowały dwie generacje tego modelu: Katmai i Coppermine.

Poprawiona względem pierwszej wersja, do której dodano m.in. nową wersję Internet Explorer, program NetMeeting, możliwość współużytkowania jednego połączenia internetowego (Internet Connection Sharing), obsługę napędów DVD-ROM i funkcję wielu użytkowników.

Późnym latem 1999 NVIDIA wprowadziła układ graficzny GeForce 256. “Ge” to skrót od “Geometry”, “Force” oznacza siłę, a “256” podkreśla, iż architektura GF256 jest 256-bitowa. Nazwa GeForce przetrwała zresztą do dziś.

GeForce 256 był pierwszym konsumenckim układem graficznym, który został wzbogacony o procesor zajmujący się oświetleniem i transformacjami geometrycznymi (T&L Engine – od “Transform & Lighting Engine). Wraz z GeForce 256 zadebiutował termin GPU (Graphics Processing Unit), czyli Jednostka Przetwarzania Grafiki, analogicznie do CPU (Central Processing Unit), którym to mianem określa się procesor komputera.

Źródło: pclab.pl

Windows 2000 jest pierwszą próbą stworzenia przez Microsoft systemu operacyjnego opartego na technologii NT dla użytkowników domowych. Świadczy o tym chociażby chwytliwa nazwa produktu, sugerująca kontynuację linii 9x. We wszystkich edycjach systemu Windows 2000 wprowadzono wiele nowych funkcji.

Intel dwa dni po AMD zaprezentował pierwsze ze swoich procesorów o częstotliwości 1GHz. W tamtych czasach był to przełom na miarę podboju kosmosu! Z serią oparta na rdzeniu Coppermine, Intel powrócił do stosowania gniazd Socket.

Windows Me to kontynuacja linii 95/98, upodobniona znacząco do Windowsa 2000.
Zmiany w stosunku do poprzednich wersji Windows polegają m.in. na dołączeniu programu Internet Explorer i Outlook Express w wersji 5.5 oraz pakietu Windows Media, w którego skład wchodzą: Windows Media Player 7, Windows Movie Maker i Windows DVD Player. Wraz z tymi programami użytkownik otrzymywał przewodniki po dodatku Windows Media, dostępne przez łatwe w obsłudze Centrum pomocy i obsługi technicznej.

Siódma generacja procesorów firmy Intel, z architekturą x86 (wersje 6xx oraz niektóre 5xx obsługują architekturę EM64T). Produkowany w kilku kolejnych wersjach: Willamette, Northwood, Prescott, Gallatin, Cedar Mill, Smithfield, Presler.

Windows XP jest udaną próbą stworzenia jednolitej linii systemów Windows. Wcześniej Microsoft rozwijał dwie linie produktów: jedną dla użytkowników domowych (linia 9x/Me), a drugą do zastosowań zaawansowanych (linia NT). Pociągnęło to za sobą brak kompatybilności z wieloma aplikacjami DOS-owymi.
System wydano w ponad 6 wersjach, do Service Pack 3, Media Center Edition, Tablet Edition, 64bit Edition itp.

Intel wprowadził na rynek swój pierwszy procesor taktowany zegarem 3,06GHz na magistrali 533MHz.

Tak szybkie tempo wzrostu zegara w dwa lata wymusiła ostra konkurencja z firmą AMD i walka o palmę pierwszeństwa.

Od tego momentu seria Northwood wyposażona była w technologię Hyper-Threading, która dodawała wielowątkowość do obsługi zadań przy jednym rdzeniu fizycznym.

Projekt systemu operacyjnego firmy Microsoft, który pierwotnie miał być następcą Windows XP oraz Server 2003. System ten miał mieć premierę w 2004 roku, była ona wielokrotnie przekładana. W 2005 roku projekt został wstrzymany, a następnie Microsoft na nowo rozpoczął pracę nad Longhornem, który nosił nazwę Windows Vista.

W roku 2002 kilka miesięcy po premierze Windows XP Microsoft ogłosił że rozpoczął prace nad systemem, który miał wywołać taką samą fascynację jak podczas premiery Windows 95.

Procesory Pentium 4F w litografii Prescott-2M przywitały świat komputerów zastosowaną obsługą 64 bitów EM64T. Najszybszy Pentium 4 Intela osiągał prędkość 3,8GHz, ale nie cieszył się zbyt dużą popularnością ze względu na cenę i niski wzrost wydajności przy wiele większym wydzielaniu energii cieplnej.

Intel wprowadził na rynek procesory z dwoma fizycznymi rdzeniami. Tym razem zarzucono technologię Hyper-Threading dla jej dalszego ulepszenia i wykorzystania w kolejnych generacjach procesorów. Taktowanie procesorów rzadko kiedy przekraczało 3GHz a dużą wydajnośc uzyskiwano m.in. poprzez zwiększenie pamięci podręcznej procesora.

Intel zaprezentował procesory z czterema fizycznymi rdzeniami.

Windows Vista był przełomową edycją, wprowadzającą użytkowników w świat współczesnych ulepszonych wersji tego systemu, opartych na jądrze NT 6.x.

System był obiektem hejtu ze strony wielu użytkowników, niczym Windows Me. Czas pokazał, że system obronił się pod postacią Windows 7, który nie miał już tylu wodotrysków co Vista.

Pierwsza seria procesorów Intela pod nazwą “i” na podstawce 115*, która jest produkowana do dziś w kolejnych wersjach zależnych od roku dystrybucji. Zostały wykonane w procesie technologicznym 32 nm. Dzięki zastosowaniu technologii Hyper-Threading oraz Turbo Boost, dwurdzeniowe procesory dorównują wydajnością swoim czterordzeniowym poprzednikom.

Następca Windowsa Visty, który uwzględnia wiele poprawek względem poprzednika czyniąc go drugim najpopularniejszym systemem po Windowsie XP.

Microsoft zaimplementował do swojej przeglądarki Bing usługę ChatGPT – “sztuczną inteligencję” opartą na dużym zasobie danych, która jest w stanie odpowiadać na zadane jej pytania w taki sposób, jakbyśmy zapytali człowieka.

Inicjatywa OpenAI – twórcy ChatGPT, w którą zainwestował Microsoft, prawdopodobnie zmieni konstrukcję i sposób korzystania Internetu w przyszłości i będzie równie rewolucyjne, jak samo powstanie Internetu.