Patas

Na południe od Sahary, na sawannach i stepach, żyje dość liczny jeszcze gatunek dużych małp -- patasów (Erythrocebus patas). Zobaczyć je można głównie wśród wyschniętych traw i krzewów.

Ciało patasa pokrywa sierść koloru jasnorudego, nogi są bardzo długie i jasne, głowę zaś zdobią ciemne pręgi na czole i nosie, ciemne brwi, obfite bokobrody oraz jasne wąsy. Samica jest znacznie mniejsza od samca.

Patas jest aktywny w dzień. W przeciwieństwie do wielu innych małp prowadzi naziemny tryb życia. Ma bardzo dobry wzrok i słuch, zauważa każdą zmianę w otoczeniu. Żerująca małpa co chwilę staje na tylnych nogach i wyciągnąwszy głowę ponad trawę i krzewy obserwuje otoczenie. W swym naturalnym środowisku dobrze się maskuje, a w razie niebezpieczeństwa kładzie i nieruchomieje. Potrafi również sprawnie wspinać się na wysokie drzewa, gdzie spędza noc. Dzięki lekkiemu tułowiowi i długim kończynom znakomicie biega. Jest w stanie rozwinąć prędkość do 50 km/godz.

Patasy tworzą małe grupy rodzinne, którym przewodzi najsilniejszy, doświadczony samiec. Członkowie grupy żyją dość zgodnie. Osobniki rozproszone wśród zarośli porozumiewają się głosem (charakterystyczne chrząkanie).

Małpy te obserwujemy często podczas wzajemnej pielęgnacji futra. Jest to czynność nie tyle higieniczna, co podkreślająca przyjacielską więź i hierarchię członków grupy.

W skład pożywienia patasów wchodzą wszystkie miękkie części roślin, a ponadto owady i drobne zwierzęta kręgowe.

Po około 24-tygodniowej ciąży samica rodzi jedno jasnorudo ubarwione młode, które nosi pod brzuchem około 6 tygodni. Młody patas wcześnie opuszcza matkę i przebywa w zasięgu jej głosu bawiąc się z innymi członkami rodziny. Po roku odchodzi od matki do grupy rówieśników. Dojrzałość osiąga w wieku 3-4 lat. Żyje około 20.

Jest to zwierzę bardzo czyste i dlatego często bywa trzymane przez ludzi w mieszkaniach. Młody osobnik bardzo się przywiązuje do swoich opiekunów, ale w wieku 5-7 lat staje się niebezpieczny i często dotkliwie gryzie swymi wyjątkowo mocnymi zębami.